راز تغییر رنگ ماِه 'مشتری'
ناسا کشف کرد که اروپا، یکی از قمر‌های مشتری در تاریکی و همچنین در روشنایی می‌درخشد و تغییر رنگ می‌دهد.
دانشمندان حدس می‌زنند که پرتو‌هایی که از مشتری می‌آیند این قمر را با الکترون و سایر ذرات می‌پوشانند. ترکیبات سطح قمر اروپا نیز در واکنش به این تشعشعات، نور سبز، آبی و سفید بازتاب می‌دهند. آزمایشگاه پیشرانه جت ناسا از یک طیف‌سنج - دستگاه سنجشی که می‌تواند نور را براساس رنگ ترکیبات آن تفکیک کند- استفاده کرده تا بازتابش‌های سطح یخی این قمر را اندازه‌گیری کند.
این همان فرایند و روشی است که دانشمندان برای جمع‌آوری اطلاعات سیارک کوینتیلیون دلاری (کوینتیلیون برابر است با ده به توان هجده) که بین مریخ و مشتری شناور است و همچنین برای یافتن دوقلوی گمشده ماه از آن استفاده کرده‌اند.
مورتی گودیپاتی از آزمایشگاه پیشرانه جت ناسا می‌گوید: «ما توانستیم پیش‌بینی کنیم که درخشش یخ‌های سمت تاریک ممکن است اطلاعات تکمیلی از ترکیبات سطح قمر اروپا به دست دهد. چگونگی این ترکیبات می‌تواند سرنخ‌هایی را درباره امکان، قابلیت و شرایط مناسب حیات این قمر در اختیار ما بگذارد.»
سطح قمر اروپا از یخ و نمک معمولی پوشیده شده است و همچنین سولفات منیزیوم (نمک اپسوم) و کلرید سدیم (نمک خوراکی) را نیز شامل می‌شود. درخشش نمک در اثر ورود الکترون‌ها به سطح آن پدیده‌ای رایج است، اما دانشمندان انتظار این را نداشتند که ترکیبات یخ، الگویی که یخ می‌درخشد را نیز تغییر می‌دهد.
این به معنای آن است که هر نوع یخ، طیف متفاوتی نیز دارد. برای آزمودن این نظریه، ناسا دستگاه مخصوصی به نام محفظه یخ الکترون‌های انرژی بالا اروپا و همچنین آزمایش تشعشعات محیطی (ICE-HEART) ساخت.
دانشمندان سپس این دستگاه را در معرض پرتو الکترون انرژی بالا قرار دارند تا این مساله را مورد آزمون قرار دهند که مواد ارگانیک زیر یخ‌های قمر اروپا چگونه ممکن است در برابر تشعشعات واکنش نشان دهد. فرد بیتمن یکی از نویسندگان مقاله‌ای که در مجله نیچر منتشر شده است می‌گوید: «دیدن این که کلرید سدیم به شکل آشکاری کمتر می‌درخشد همان لحظه‌ای بود که گفتیم: آهان! لحظه‌ای که مسیر تحقیقات را تغییر داد.»
دانشمندان با بررسی سطح قمر اروپا قادر خواهند بود که بیشتر درباره اقیانوسی که در زیر آن واقع شده است بدانند. گودیپاتی می‌گوید: «اگر قمر اروپا تحت تشعشع نبود به همان شکلی دیده می‌شد که ماه ما دیده می‌شود - تاریک در سمتی که روی آن سایه افتاده است. اما به دلیل این که سطح این قمر از سوی پرتو‌های مشتری بمباران می‌شود، در تاریکی نیز می‌درخشد.»
ماموریت بعدی ناسا در خصوص قمر اروپا -ماموریت اروپا کلیپر- برای پرتاب در همین دهه جاری آماده است. امید می‌رود که اطلاعاتی که در این ماموریت به دست می‌آید به دانشمندان در درک این که آیا این قمر شرایط بالقوه وجود حیات را داشته یا نه کمک کند.
مطالعات قبلی بر روی قمر اروپا نشان می‌دادند که این قمر ممکن است سه برابر بیش از زمین آب داشته باشد و عمق اقیانوس آن نیز به 62 مایل می‌رسد - چیزی حدود ده برابر عمیق‌ترین نقطه در سیاره ما زمین.
دانشمندان این ماموریت از این یافته‌های جدید برای بررسی این موضوع استفاده خواهند کرد که آیا درخشش‌ها می‌تواند به وسیله دستگاه‌های کاوشگر فضاپیما آشکارسازی شود یا خیر. زیرا این امکان وجود دارد که ترکیبات نمکی قابل شناسایی باشند.
گودیپاتی می‌گوید: «معمولا این طور نیست که شما در آزمایشگاه باشید و بگویید ما ممکن است فلان موضوع را زمانی که به آن جا برسیم پیدا کنیم. معمولا برعکس است. شما به آن جا می‌روید و چیزی پیدا می‌کنید و تلاش می‌کنید آن چیز را در آزمایشگاه توضیح دهید. اما پیش‌بینی ما بر یک مشاهده ساده استوار است و این همان چیزی است که علم به آن می‌پردازد.»
منبع: فرادید