سمفا مشکل سینماداران و تهیه‌کنندگان را برطرف کرد؟
سامانه سمفا(سامانه مرکزی فروش آنلاین)، با هدف دسترسی آزاد به اطلاعات و از بین بردن انحصار راه‌اندازی شد تا چه اندازه در رسیدن به هدفش موفق بوده است؟
مهسا بهادری: مسئله شفاف‌سازی در هر زمینه‌ای، موضوعی است که بسیار به آن پرداخته شده است. در برخی موارد میزان فروش فیلم‌های سینمایی و در موارد دیگر عدم واریز سهم تهیه کنندگان توسط سینماداران، به محل نزاع و کشمکش میان سینماداران و تهیه کنندگان تبدیل شده بود تا اینکه سامانه سمفا(سامانه مرکزی فروش آنلاین)، برای دسترسی آزاد به اطلاعات راه اندازی شد.
بزرگ‌ترین دستاورد سمفا
بزرگ‌ترین دستاورد سمفا از بین رفتن انحصار و همچنین مشکلات بین تهیه‌کنندگان و پخش‌کنندگان است. هر چند خرید آنلاین بلیت سینماها حدود شش، هفت سالی است ایجاد شده، اما با روی کار آمدن سمفا، با فعالیت چهار شرکت برای بلیت‌فروشی انحصار از بین رفت.
البته گاهی اوقات سامانه سمفا با مشکلاتی مواجه می‌شود که امکان خرید و فروش بلیت را با اختلال مواجه می‌کند. ابراهیم عامریان تهیه کننده «دینامیت» در این باره گفت: «برخورد و رویکرد سینمادارها نسبت به این سامانه را نمی‌دانم، اما زمانی که سامانه و یا بلیت فروشی‌ها اختلال پیدا می‌کنند، سینماداران با مشکل بزرگی مواجه می‌شوند. چون امکان بلیت فروشی آن‌ها مختل می‌شود و سینماداران با چنین اتفاقاتی دست و پنجه نرم می‌کنند البته این موضوعی است که من آن را شنیده‌ام.»
سید امیر سیدزاده درباره مهم‌ترین اتفاقی که با سمفا رخ داده است گفت: «من کاملا موافق وجود سامانه سمفا هستم، به شرط اینکه خطا نداشته باشد، با تکنولوژی روز پیش برود و بر اساس تعریفی که برای عملکرد آن ارائه شده است، کارایی خود را داشته باشد. ضرورت ماجرا این است که ما از یک سیستم سنتی دستی خارج شویم و به سمت یک سیستم به روز و طراحی شده حرکت کنیم.»
سمفا دسترسی به اطلاعات را آزاد کرد
یکی از بزرگ‌ترین نقدهای که در همه زمینه‌ها وجود دارد طبقه بندی داده‌ها و عدم دسترسی آزاد به اطلاعات است و این امکان با سامانه سمفا فراهم شد. حتی حسین انتظامی، رییس سازمان سینمایی با اشاره به این موضوع توئیتی را منتشر کرد و نوشت: «تا دو سال پیش، اطلاعات وضعیت فروش سینمای ایران (به تفکیک فیلم و سینما)، جنبه ناموسی داشت؛ رانت هم بود و البته ادعاها قابلیت راستی‌آزمایی نداشت. امروز برخط، قابل مشاهده است.»
عامریان هم با اشاره به کارآمدی دسترسی به اطلاعات آزاد گفت: «من مخالف این موضوع نیستم و شفاف‌سازی در همه زمینه‌ها مفید و کارآمد است و این اتفاق هم در حوزه سینما رخ داده که قطعاً آقای انتظامی هم تاثیری در به وجود آمدن آن داشته‌اند. به نظرم سمفا اتفاق بزرگی بود و به بسیاری از دعواها میانه صاحبان اثر و سینماداران پایان داد. اتفاقا بسیار هم خوب است که مردم بدانند هر فیلم چه‌قدر فروخته و چه قدر مخاطب دارد. کاربرد انتشار آزاد اطلاعات را نمی‌دانم، اما پنهان کردنش هم مشکلی را حل نمی‌کند.»
سید امیرسیدزاده نیز درباره این موضوع گفت: «شفاف سازی آمار و اطلاعات در تمامی موقعیت‌هایی که به نوعی با مردم جامعه سر و کار دارد، امر بسیار نیکو و پسندیده‌ای است و سامانه سمفا یکی از این سامانه‌ها است که برای رسیدن سرمایه گذار به حقوق خودش در کمترین زمان تلاش می‌کند. این سامانه به گونه‌ای طراحی شده است که وقتی بلیتی را خریداری می‌کنید، همان‌جا و به صورت همزمان هزینه تهیه کننده و سینمادار، به حسابش واریز می‌شود. ضمن اینکه وجود دسترسی آزاد به اطلاعات بهتر از نبودنش است، چون به کسی صدمه‌ای وارد نمی‌کند.»
این تهیه کننده به ضرورت دسترسی به اطلاعات آزاد اشاره کرد و گفت: «جامعه ما زمانی آگاه و پیشرفته محسوب می‌شود که نسبت به ریزترین مسائل خود، از جمله حوزه هنر، اطلاعات داشته باشد. مگر چه ایرادی دارد که من به عنوان یک سرمایه گذار در کوتاه‌ترین فاصله به پولم برسم؟ این قضیه اولویت اصلی سمفا است و نکته دیگر اینکه مخاطب ما باید بداند فیلمی که برای ساختش 2میلیاردتومان هزینه شده، در گیشه چه قدر فروش داشته است. خود این اطلاعات می‌تواند مبنای برنامه ریزی تهیه کننده برای ساخت فیلم بعدی باشد، یعنی تهیه کننده بداند که اگر قرار است فیلم تجاری بسازم چه مشخصاتی باید داشته باشد که مخاطب را به خود جذب کند.»
سمفا به مشکل تهیه‌کنندگان توجه کرد؟
یکی از ایراداتی که به سامانه سمفا وارد می‌شود، عدم امکان پرداخت سهم سینماداران و صاحبان آثار به صورت آنلاین و در لحظه است. در صورتی که پرداخت سهم سینماداران به صورت آنلاین یکی از اهداف اصلی این سامانه بود. تهیه کنندگان بارها با این موضوع دچار مشکل شدند و یا نتوانستند سهم خود را بگیرند و یا در نهایت به دعوا میان دوطرف منجر شده است.
عامریان به یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین موضوعات در زمینه اکران فیلم‌ها اشاره کرد و گفت: «یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی که صاحبان آثار با سینمادارن داشته و همواره با آن مواجه هستند، مسئله پرداخت است. هرچند که مسائلی سر تعداد سانس‌ها هم وجود دارد، اما موضوع مالی حرف اول را در این کشمکش‌ها مطرح می‌کند. البته نمی‌دانم در حال حاضر این مشکل هنوز وجود دارد یا خیر.»
سیدزاده نیز به دغدغه مالی و دعوای اصلی بین تهیه کنندگان اشاره کرد و گفت: «درگذشته وضعیت ما به گونه‌ای بود که فیلمی اکران می‌شد، اما شش ماه باید دنبال آن می‌دویدیم تا پولمان را دریافت کنیم، اما حالا با سامانه سمفا این اتفاق نمی‌افتد و این کشمکش‌ها وجود ندارد. البته چون از زمان افتتاح سمفا فیلمی برای اکران نداشتم و وضعیت سامانه سمفا به صورت کمی و کیفی را ندیده‌ام، نمی‌توانم اظهار نظر کنم. اما اگر طراحی سامانه سمفا خطا داشته باشد و این تنوع را برآورد نکند، باید پیگیری کنیم ببینیم چرا این اتفاق براساس ادعایی که وزارت ارشاد داشته، رخ نداده است.»
تهیه کننده «دینامیت» در ادامه وجود مسائل مالی و ایراد کار سمفا را اینگونه مطرح کرد: «اصلی‌ترین موضوع، مسئله مالی است. زمانی که اکران فیلم به پایان می‌رسد، سینماداران شروع به پرداخت سود تهیه کننده‌ها می‌کنند. در واقع برای دریافت هزینه‌ها حدود یکسال طول می‌کشد. قرار بود سمفا ایجاد شود تا سینماداران و صاحبان اثر همزمان و به صورت آنلاین پولشان را دریافت کنند تا دیگر این مشکلات ایجاد نشود. اما این اتفاق هنوز نیفتاده. موضوع این است که ضرورتی ندارد سینمادار هرزمان که دلش خواست پول را تقسیم کند.»
سید امیر سیدزاده هم درباره عدم پرداخت آنلاین هزینه‌ها گفت: «این موضوع اشتباه است، چون در تعریفی که وزارت ارشاد از سامانه سمفا ارائه داد، قرار بر این شد که به محض فروش بلیت، 50 درصد سهم سالن، 35 درصد سهم سرمایه گذار بلافاصله واریز شود و باقی مانده هزینه‌ها هم در جای خودش قرار گیرد. »
تهیه کننده «تگزاس» درباره ضرر مالی «مطرب» از جانب سینمادارها گفت: «فیلم سینمایی«مطرب» هنوز نتوانسته بخشی از درآمدش را از چند سینمادار بگیرد، که رقم هنگفتی است، یا خود ما هنوز برای فیلم «تگزاس» یک خورده حساب‌هایی با چند سینما داریم پس در وهله اول باید رسیدگی و حل این مشکل در اولویت قرار بگیرد.»
سامانه‌ای که باعث ایجاد رقابت شد
از دیگر عملکردهای سمفا می‌توان به این موضوع اشاره کرد که در صورت تغییر درجه سینما، بلافاصله قیمت بلیت در سامانه تغییر می‌کند. همچنین امکان قیمت‌گذاری بلیت براساس صندلی، زمان خرید، سانس و سالن وجود دارد.
سیدزاده درباره برتری قالب نوین نسبت به قالب سنتی گفت: «براساس صحبت‌های پیش آمده همه تهیه کننده‌ها از راه اندازی این سامانه راضی هستند؛ چون ما هنوز در روش سنتی بین سینمادار و تهیه کننده، دعوا و درگیری داریم. در اوایل دوران کرونا یا بعد از آن، چندین سینما، فیلم‌ها را اکران کردند. اما سینماداران به دلیل شرایط نامساعدی که برای آن‌ها پیش آمدنتوانستند پول تهیه کنندگان را پرداخت کنند. متاسفانه راه اندازی این سامانه همزمان با شیوع کرونا بود و باعث شد ما نتوانیم به درستی عملکرد این سامانه را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم اما همان چیزی هم که ارائه شد از روش‌های سنتی بهتر است.»
منبع: خبرآنلاین