۱۳۹۹/۶/۲۱ - ۲۳ : ۴۹

افتراقیه عرب

افتراقیه عرب

نشست اتحادیه عرب در روز چهارشنبه 19 شهریورماه بر مساله فلسطین تمرکز داشت آن هم پس از آنکه روابط اسرائیل - امارات به سوی عادی‌سازی پیش می‌رود. تحلیلگران بر این باورند که نشست دیروز اتحادیه عرب به جای اینکه به روال معمول بر وحدت عربی تاکید ورزد، محل مناقشه و اختلاف‌نظر بود و اساسا، اختلاف‌نظر بر مباحث درونی آن استیلا داشت.
 
«لینا الصافین» در گزارش دیروز برای الجزیره نوشت: روز یکشنبه 16 شهریورماه تشکیلات خودگردان فلسطین، دولت امارات و بحرین را به ممانعت از قطعنامه‌ای پیشنهادی‌ متهم کرد که از دولت‌های عربی می‌خواست تا پیش از عادی‌سازی رابطه با اسرائیل به «طرح ابتکار صلح عربی 2020» پایبند باشند. این ابتکار که از سوی عربستان مطرح شد خواستار این بود که در ازای عقب‌نشینی اسرائیل به مرزهای 1967، روابط با این رژیم از سر گرفته شود؛ راه‌حلی عادلانه برای آوارگان فلسطینی و اینکه قدس اشغالی هم به‌عنوان پایتخت دولت آینده فلسطینی انتخاب می‌شد.

اما اعراب که گویی از نزاع پنج‌دهه‌ای بی‌حاصل میان فلسطین - اسرائیل به تنگ آمده‌اند یکی‌یکی به راه دیگری می‌روند. آنها منافع خود را در پیوند با اسرائیل می‌جویند هرچند گاهی هم از فلسطین دفاع می‌کنند. «حسین حمایل» از اعضای ارشد جنبش فتح، می‌گوید مخالفت بحرین با قطعنامه پیشنهادی «این کشور را در سوی دشمنان اعراب و مسلمانان قرار می‌دهد.» یک مقام فلسطینی فاش کرد امارات طرحی را برای استقبال اتحادیه عرب از توافق ابوظبی با تل‌آویو ارائه کرده بود. در مقابل، یک مقام فلسطینی هم اعلام کرد فلسطین دوشنبه طرحی را برای محکومیت عادی‌سازی روابط میان امارات و اسرائیل به دبیرخانه اتحادیه عرب ارائه کرده بود تا در نشست روز سه‌شنبه نمایندگان این اتحادیه برای فراهم‌سازی مقدمات نشست روز چهارشنبه بررسی شود، اما نشد. این مقام فلسطینی گفت که این طرح سه‌شنبه نیز خارج از نشست‌های رسمی میان اعضا بررسی شد و همین مساله اعتراض و مخالفت امارات و بحرین را به همراه داشت و موجب شد که امارات تهدید به خروج از اتحادیه عرب بکند. این مقام فلسطینی ادامه داد: در همین راستا، امارات طرحی مخالف طرح فلسطین ارائه کرده است که طبق آن از توافق عادی‌سازی روابط میان ابوظبی و تل‌آویو استقبال می‌شود.  گزارشگر الجزیره نوشت: سخنگوی رسمی محمود عباس هم اعلام کرد که او «هرگز توهین به نمادهای ملت‌های عرب را نخواهد پذیرفت.» «نبیل ابوردینه» اعلام کرد که دولت فلسطینی مشتاق «حفظ روابط برادرانه با تمام کشورهای عربی بر اساس احترام متقابل است به این شرط که اعراب به ابتکار صلح عربی پایبند باشند.» لینا الصافین همچنین نوشت که وقتی در 13 اوت توافق عادی‌سازی رابطه میان امارات - اسرائیل از سوی ترامپ اعلام شد، فلسطینی‌ها شوکه شده و این توافق را «خیانت به آرمان فلسطین» تلقی کردند. نتانیاهو هم گفت به زودی برخی دیگر از کشورهای عربی در مسیر امارات قرار خواهند گرفت. برخی عمان و بحرین را از نامزدهای رابطه با اسرائیل می‌دانند. «آندریاس کینگ»، استادیار مطالعات امنیتی در کینگ کالج لندن می‌گوید: «مساله فلسطین به‌طور سنتی یک مساله اتحادبخش برای اتحادیه عرب بوده است اما امسال این مساله به نقطه شکاف تبدیل و باعث شد اتحادیه عرب نتواند بر مسائل جهان عرب تمرکز داشته باشد.»

کینگ به الجزیره می‌گوید: «اگرچه رابطه امارات با اسرائیل به مثابه اقدامی فوری برای دیگر دولت‌های عربی جهت عادی‌سازی رابطه نیست اما تردیدی هم نیست که تبادلات و تعاملاتی با اسرائیل وجود خواهد داشت که دیگر به مساله فلسطین پیوند نخواهد داشت.» این تحلیلگر همچنین می‌افزاید: «برای کشورهایی مانند امارات، بحرین و سودان، نزاع اعراب و اسرائیل دیگر یک مساله فلسطینی - اسرائیلی است که نباید مانع گرم شدن روابط دوجانبه اعراب با اسرائیل شود.» تحلیلگر دیگری به نام «مروا فتفتا»، از اعضای شبکه سیاسی فلسطینی الشبکه، ضمن موافقت با این نظر می‌افزاید: «منافع ژئوپلیتیک بر حقوق فلسطینیان فائق آمده است.» او بر این باور است که «بسیاری از کشورهای عربی مشتاق عادی‌سازی رابطه با اسرائیل هستند و رابطه اسرائیل و امارات نوعی تابوشکنی بود.» او می‌افزاید: نتیجه نشست اتحادیه عرب چیزی جز دفاع زبانی از فلسطین نخواهد بود در حالی که در عمل، اتفاقات دیگری در جریان است. با این حال، گزارشگر الجزیره می‌افزاید: صائب عریقات، دیپلمات ارشد فلسطینی و رئیس هیات فلسطینی مذاکره‌کننده عضو سازمان آزادیبخش فلسطین با اسرائیل، از احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب، خواست تا یا توافق عادی‌سازی اسرائیل - امارات را محکوم کند یا استعفا دهد.

 

منبع: دنیای اقتصاد