از اول سال که طرح فروش فوق العاده و پیش فروش خودرو مطرح شد، حاشیه هایی هم گوشه و کنار این موضوع به وجود آمد. از جمله حاشیه هایی که به وجود آمد، بحث معوقات بود که سازمان استاندارد از سال گذشته تاکید بر ساخت خودروهایی دارد که باید مطابق استانداردهای لازم باشند، در غیر اینصورت مجوزهای لازم را برای عرضه نخواهند داشت و این موضوع باعث شد خودروسازان نتوانند خودروهایشان را عرضه کنند و در انبار ماند.

مشکلی که سازمان استاندارد داشت مربوط به استاندارد یورو 5 بود که از سال گذشته بنا شده خودروهایی که استاندارد یورو 5 را ندارند، شماره گذاری نشوند، اما این مشکل به نوعی رفع شد و خودروسازان توانستند خودروهای مانده را با پلاک سال 98 به مشتریان تحویل دهند. حال یکی دیگر از حاشیه هایی که چند وقت است پررنگ شده مربوط به پیش فروش خودروهایی است که سازمان استاندارد هنوز مجوز لازم را نداده اما خودروسازان اقدام به پیش فروش کردند و مبالغ پیش فروش را هم دریافت کردند. 

پیش فروش خودرو‌های بدون نام و نشان اشتباه است 
چندی پیش رضا شیوا رئیس شورای رقابت از پیش فروش خودرو خودروسازان گلایه داشت. شیوا معتقد است که پیش فروش خودرو اساسا کار اشتباهی است چرا که خودروسازان اکنون اقدام به فروش فوری می کنند، و موظف هستند خودروهای ثبت نامی را به موقع تحویل دهد، اما این بین به دلیل اینکه پیش فروش هایی نیز وجود دارد، باعث می شود خودروسازان نتوانند خودروهای معوق را به موقع تحویل دهند و تعداد معوقات روز به روز افزایش می یابد.

شیوا نیز در خصوص پیش فروش خودرو‌هایی که نام مشخص و نشان مشخصی ندارند، گفته است: پیش فروش خودرو‌هایی که چارچوب و شناسنامه ندارند اشتباه است و وزارت صمت باید به این ‌ماجرا ورود کند.

این صحبت نشان می دهد که رئیس شورای رقابت با این پیش فروش ها مخالفت صد در صدی دارد و وزارت صمت را مقصد اصلی در انجام پیش فروش خودروهای بدون نام و نشام می داند.

یک منبع آگاه در وزارت صمت در خصوص پیش فروش خودروهای بدون نام و نشان که اخیرا شاهین نیز اینگونه بوده است، گفت: طی توافق صورت گرفته بین سایپا و سازمان محیط زیست بنا شده تا تست‌های آلایندگی به جای مراکز تست معتبر در مرکز تحقیقات سایپا انجام شود. این به معنای آن است که شرکت سایپا باید خودش خودرو خودش را تست و تایید کند و نتیجه را به سازمان محیط زیست اعلام کند.

پیش فروش خودرو بدن استاندارد  اکیدا ممنوع!
بهزاد اشجعی کارشناس صنعت خودرو گفت: مراحل گرفتن مجوز جدید به این صورت است که خودروساز باید فرآیند تست‌های استاندارد آلایندگی را در یکی از آزمایشگاه‌های مورد تایید سازمان محیط زیست زیر نظر بازرس سازمان طی کند.

او بیان کرد: پس از طی کردن مراحل استاندارد، گزارش‌های این آزمایش برای سازمان محیط زیست باید ارسال شود تا این بتوانیم مجوز استاندارد آلایندگی را صادر کرد، اما تاکنون سایپا این کار را انجام نداده است. اهمیت ارتقای استاندارد یورو 4 به یورو 5 در این است که باعث کاهش انتشار اکسید‌های نیتروژن، افزایش میزان دوام آلایندگی خودرو‌ها از 100 هزار کیلومتر به 160 هزار کیلومتر پیمایش، ارتقای سیستم‌های پایش و تجهیزات کنترل کننده آلایندگی خودرو‌ها می‌شوند.

پیش فروش دیگنیتی و فیدلتی غیرقانونی است
دبیر کمیته فنی مجوز‌های خودرویی سازمان محیط زیست همچنین با اشاره به پیش فروش دیگر خودروها توسط خودروسازان، گفت: دو خودرو دیگنیتی و فیدلتی نیز هنوز مجوز‌های آلایندگی را از سازمان محیط زیست اخذ نکرده اند، همچنین پیش فروش این خودرو‌ها تا زمان اخذ مجوز از سازمان محیط زیست غیرقانونی است.

او ادامه داد: همچنین خودرویی بدون مجوز آلایندگی پلاک نمی‌شود و تحویل خریدار نخواهد شد. از آنجاییکه پیش از این خریداران برخی محصولات سایپا با این مشکل مواجه بوده اند، بهتر است در پیش خرید این خودرو‌ها توجه لازم از سوی مشتریان انجام شود.

حال عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفته است که فروش خودرو‌های بدون مجوز محیط زیست غیرقانونی است و خودروسازان اجازه پیش فروش نداشتند.

فروش خودرو‌های بدون مجوز محیط زیست غیرقانونی است
عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: فروش یا پیش‌فروش تمام خودرو‌هایی که مجوز محیط زیست را نگرفته‌اند، غیرقانونی است و بر اساس پیگیری سازمان حفاظت محیط زیست جلوی این تخلف گرفته می‌شود. خودرو‌های جدیدی که مجوز محیط زیست را اخذ نکرده‌اند اجازه پیش‌فروش ندارند.

معاون رئیس جمهوری با اشاره به اینکه مساله پیش‌فروش خودرو بدون اخذ مجوز محیط زیست به ریاست جمهوری منعکس شده است، افزود: این موضوع را به ریاست جمهوری منعکس کرده‌ایم تا جلوی این کار را بگیرند.

وی با تاکید بر اینکه تا زمانی که مجوز سازمان حفاظت محیط زیست اخذ نشود اجازه پیش فروش خودرو را ندارند، گفت: وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز گفته که من اجازه پیش فروش ندادم و باید جلوی این کار گرفته شود.

پیش از این بهزاد اشجعی دبیر کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا به مهر گفته بود: خودروی شاهین تاکنون مجوز شماره گذاری از سازمان محیط زیست اخذ نکرده است و با این شرایط هرگونه فروش یا پیش فروش این خودرو ممنوع است.

سایپا پیش از اخذ استاندارد‌های تولید، شاهین را پیش فروش کرده و مدت کوتاهی تا زمان تحویل آن باقی مانده است حالا به نظر می‌رسد این خودروسازی قصد دارد پیش فروش‌های خود را به ابزار فشاری بر دولت و اخذ گواهی آلایندگی برای خودرویی غیر استاندارد کند. اگر اشکالی در عملکرد این خودرو وجود نداشت چرا باید به جای طی شدن فرایند قانونی و اصولی به دنبال راهکار‌های عجیبی باشند که تا به امروز سابقه نداشته است.

نکته جالب توجه آنجاست که اینخودرو با قیمت خودرو یورو 5 فروخته شده و هزینه‌های این استاندارد‌ها از مشتری‌ها اخذ شده است، از طرفی با توجه به مصوبات سازمان محیط زیست امکان تولید و پلاک گذاری شاهین وجود ندارد و هنوز تکلیف شاهین مشخص نشده است. اگر بنا باشد استاندارد‌ها از این طریق تعیین شوند گواهی آلایندگی دریافت کنند این گواهی هیچ اعتباری نداشته و حتی می‌تواند مهر تاییدی بر غیر استاندارد بودن شاهین باشد.

کمیته خودرو، شورای رقابت و سازمان حمایت با انجام فروش فوری و پیش فروش موافقت کردند، اما سوالی که اکنون به وجود می آید چرا با فروش خودروهایی که مجوز سازمان استاندارد را نگرفتند، موافقت کردند؟ برای انجام هر پیش فروش، خودروساز مبالغ زیادی را از مردم دریافت می کند و مشخص نیست که اگر خودرو مورد نظر  استاندارد لازم را دریافت نمی کند، تکلیف مبالغ دریافتی چه می شود؟

منبع: باشگاه خبرنگاران